Bệnh coryza trên gà là một bệnh hô hấp cấp tính ở gà, đặc trưng bởi triệu chứng chảy nước mũi, khó thở và sưng phù mặt. Bệnh xuất hiện trên toàn thế giới và đặc biệt nghiêm trọng khi tấn công gà ở mọi lứa tuổi, gây thiệt hại kinh tế đáng kể.
Bài viết dưới đây của Đá gà trực tiếp Thomo sẽ trình bày về mức độ nghiêm trọng của bệnh cũng như các biện pháp xử lý khi trại gà bị nhiễm bệnh.
Bệnh coryza là gì?
Về vi khuẩn gây bệnh
Vi khuẩn chính gây bệnh coryza trên gà là Haemophilus paragallinarum, còn được gọi là Avibacterium paragallinarum, một loại vi khuẩn Gram âm. Bệnh coryza trên gà xuất hiện khá thường xuyên, gây ra nhiều thiệt hại kinh tế đáng kể cho người chăn nuôi.
Về nguồn gốc lây nhiễm và dịch tễ học của bệnh
Bệnh coryza trên gà thường bắt nguồn từ động vật hoang dã nhiễm bệnh hoặc vi khuẩn tồn tại trong môi trường. Gà ở mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh, nhưng mức độ nhạy cảm tăng dần theo tuổi.
- Khi gà mắc bệnh, thời gian ủ bệnh ngắn từ 1-3 ngày và độ tuổi mắc bệnh thường là từ 2-3 tuần. Trong điều kiện bình thường, bệnh kéo dài và dễ bị biến chứng do các nguyên nhân kế phát.
- Bệnh sổ mũi truyền nhiễm (Coryza) lây lan từ gà bệnh sang gà khỏe mạnh hoặc từ môi trường bị nhiễm. Tại các trang trại chăn nuôi hỗn hợp, tỷ lệ nhiễm bệnh còn cao hơn.
- Sau khi nhiễm bệnh, từ 1-3 ngày, gà bắt đầu có triệu chứng ban đầu. Sau 2-3 ngày, bệnh lây lan nhanh chóng qua dịch tiết mang mầm bệnh hoặc phân gà nhiễm bệnh, gây thiệt hại nặng nề cho người chăn nuôi cả về sản lượng trứng lẫn tỷ lệ tổn thất đàn.
Một số dấu hiệu lâm sàng của bệnh coryza trên gà
- Gà không chịu ăn uống, có biểu hiện ủ rũ.
- Số lượng trứng sản sinh của gà bị giảm sút.
- Sưng đầu và sưng trán (biểu hiện phù đầu hay sưng trán).
- Dịch viêm từ mũi chảy ngược vào trong, sau đó đặc lại và đóng cục mủ trắng. Khi sờ vào tai và mũi, gà cảm thấy đau và sưng.
- Viêm kết mạc mắt làm cho gà không nhìn thấy hoặc chỉ nhìn được một phần nhỏ, dẫn đến chán ăn và có thể tử vong.
- Thời gian biểu hiện bệnh có thể kéo dài lên tới 2 tuần.
- Tỷ lệ mắc bệnh có thể cao trên toàn đàn nhưng tỷ lệ chết thấp. Gà khi khỏi bệnh có thể phục hồi nhưng vẫn mang mầm bệnh, gây lây lan cho đàn mới.
- Giai đoạn cuối của ổ dịch, một số con gà thở khò khè và ho do dịch viêm đặc trong khoang mũi. Tỷ lệ chết tăng nhanh do bị nhiễm khuẩn kế phát.
Kinh nghiệm phòng ngừa và điều trị gà bị coryza
Có thuốc đặc trị sổ mũi truyền nhiễm ở gà không? Hiện nay, người chăn nuôi và các trang trại có thể kiểm soát bệnh thông qua hai hình thức sau:
Phòng bệnh bằng biện pháp chăm sóc an toàn sinh học
Để kiểm soát sự lây lan và phát triển của vi khuẩn gây bệnh Coryza, chúng ta cần chú ý những điều sau:
- Ngoài các biện pháp an toàn sinh học và kiểm soát các bệnh lây nhiễm khác, cần đặc biệt chú ý đến việc để trống chuồng sau mỗi lứa nuôi theo phương pháp “cùng vào cùng ra”.
- Vi khuẩn Coryza có thể tồn tại trong môi trường từ 2-3 ngày. Do đó, để trống chuồng sau mỗi lứa nuôi là phương pháp hiệu quả nhất để loại trừ mầm bệnh khỏi trại.
- Ngoài ra, cần thực hiện khử trùng định kỳ cho trang trại thường xuyên.
Kiểm soát dịch bệnh trên coryza trên gà bằng vacxin
Đây là biện pháp phổ biến và mang lại hiệu quả cao. Vaccine phòng bệnh Coryza cần được tiêm ngừa ít nhất 4 tuần trước khi vi khuẩn có thể xâm nhập vào cơ thể gà. Lịch tiêm chủng khuyến cáo lần đầu vào tuần thứ 6.
Ở những vùng có áp lực dịch cao, nên tiêm lần đầu trước tuần thứ 4 để bảo vệ cả đàn gà mẹ và gà con trong giai đoạn hậu bị. Việc tiêm chủng bổ sung lần 2 nên thực hiện trước khi gà bắt đầu sinh sản để tăng hiệu quả bảo vệ trong suốt quá trình chăn nuôi.
Quy trình xử lý đàn gà khi nhiễm bệnh
Hiện nay, Amoxicillin đang được sử dụng hiệu quả trong điều trị bệnh Coryza ở nước ta. Ngoài ra, các loại kháng sinh khác như Streptomycin, Dihydrostreptomycin, sulphonamide, Tylosin, Erythromycin, Fluoroquinolones và Gentamycin cũng được khuyến cáo sử dụng. Lưu ý, Gentamycin có thể làm đàn gà mệt mỏi thêm, do đó cần nâng cao sức đề kháng trước và sau khi sử dụng thuốc.
- Để điều trị bệnh Coryza trên gà, cần thường xuyên theo dõi và giám sát đàn gà nhằm phát hiện bệnh sớm và loại bỏ dần những con nghi ngờ nhiễm bệnh. Người chăn nuôi có thể căn cứ vào triệu chứng lâm sàng để xác định.
- Bổ sung thêm các chất tăng cao sức đề kháng cho gà, sử dụng các chất điện giải và vitamin C để tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp gà chống chịu với bệnh tốt hơn.
- Đối với các đàn gà nhỏ dưới 3.000 con, việc bắt từng con và cho uống thuốc sẽ nâng cao hiệu quả điều trị và tiết kiệm chi phí.
- Sử dụng thêm các chất tiêu đàm, vì vi khuẩn xâm nhập vào đường hô hấp trên làm mất chất nhầy, khiến gà không hô hấp bình thường.
- Tăng cường phun thuốc khử trùng định kỳ 3 ngày một lần để tiêu diệt mầm bệnh.
Những biện pháp này sẽ giúp kiểm soát và điều trị hiệu quả bệnh Coryza, bảo vệ sức khỏe đàn gà và giảm thiểu thiệt hại kinh tế.
Trên đây, Đá gà thomo đã cung cấp thông tin về bệnh Coryza và phác đồ điều trị bệnh này trên gà. Hy vọng rằng những chia sẻ này sẽ giúp bạn tích lũy thêm kinh nghiệm trong việc chăn nuôi đàn gà của mình.
Hãy tham cùng chúng tôi tham khảo thêm bài viết bệnh đậu gà là gì? Cách phòng bệnh hiệu quả.